Na de zomervakantie kan het leven ons zomaar weer in beslag nemen, alsof je geleefd wordt. Hoe kun je aandachtig leven in een veeleisende cultuur, bij alle tegenstrijdigheden die op je afkomen? Ds. ir. Niek Tramper gaf hierover dit voorjaar nog een lezing in het middeleeuwse kerkje op de Brink in Cothen. Hij presenteerde een spiegel van de huidige cultuur en kwam met een therapie.
Onze cultuur zit volgens hem vol paradoxen. “Met een overvloed aan geld, informatie en tijd ervaren mensen toch schaarste: gebrek aan geborgenheid, rust en echte verbondenheid. Prestatiedruk en eenzaamheid, vluchten in internetgebruik.” Toch ziet hij hoopvolle signalen. “Steeds meer jongeren keren zich af van oppervlakkige levensstijlen en zoeken naar waarheid, verbondenheid en spirituele verdieping. Er is een tegenbeweging die zich richt op zorg voor de ziel, verbondenheid en het herstel van de aarde.”
Aandachtiger leven
Tramper had een aandachtig gehoor van jong tot oud. De therapie die hij voorstelde, omvat vier aspecten van een aandachtiger leven:
- Werkelijke aandacht door te vertragen, te onderbreken en je te verwonderen. Stil worden, luisteren en leven in aandacht, zoals dat vaak in kerken en kloosters wordt beoefend.
- Het beoefenen van stilte die ruimte opent voor gebed, geloof, liefde en uiteindelijk vrede.
- Wekelijks een dag onderbreking van werk en zorgen. Rust helpt om de machten van ‘prestatie, consumptie, reputatie’ te weerstaan.
- Eenvoudig leven door te geven, te bidden en te vasten is bevrijdend. Vrijgevigheid en soberheid stimuleren door lokale initiatieven voor duurzaamheid te steunen. Onze cultuur dreigt te verharden door polarisatie en onverzadigbare verlangens, maar gemeenschappen zoals verenigingen, kerken en lokale initiatieven kunnen een tegenbeweging vormen, vertrouwen, verbondenheid en liefde creëren. We hebben verbinders nodig die, de moed bewaren en de liefde niet laten uitdoven.”
Twee personen waren vooraf gevraagd een reactie te geven op Trampers boek over dit onderwerp: ‘Onrustig is ons hart’.
Drs. Matthias van den Brink uit Langbroek, herkende de genoemde tegenstrijdigheden: vrijheden die juist een verlies aan vrijheid geven. “Je móét WhatsAppen.” Dr. Willie Bergmann, die vanuit de katholieke geloofsgemeenschap reageerde, vertelde in haar reactie dat ze vrij recent is gaan leren om van de zondag meer een rustdag te maken met kerkgang en ontspanning. Ze merkt dat ze daardoor op maandag weer zin heeft om aan het werk te gaan.
De lezing werd georganiseerd door het Beraad van Kerken van de gemeente Wijk bij Duurstede.
